Een goed en gezond 2019! Hierbij de eerste nieuwsbrief van het nieuwe jaar – een belangrijk jaar: ten eerste verschijnt dit jaar het wetsvoorstel inzake de gedeeltelijke openstelling van dubbele nationaliteit (het laatst woord is daarover nog niet gesproken!), en ten tweede zal de politiek-neutrale belangenbehartiging voor de Nederlanders buiten Nederland het levenslicht zien: de Stichting Nederlanders Buiten Nederland (SNBN). Aan het eind van het 2018 zijn bovendien nog 2 relevante overheidsrapporten verschenen, die hieronder zullen worden doorgenomen. Opmerkingen / vragen altijd welkom: via deze site (doorscrollen tot onderaan deze post), via Twitter, LinkedIn of per email ejkeij – at – gmail com.

1. “ANWB voor expats”: OPROEP LAATSTE BESTUURSPOSITIES

Goed nieuws! Het bestuur van de nieuwe “ANWB voor Expats”, de Stichting Nederlanders Buiten Nederland is bijna rond. Afgelopen zomer verscheen al een atikel over dit initiatief, dat overigens al sinds 2015 in de pijpleiding zit. Dit bestuur zal bestaan uit Nederlanders die buiten Nederland wonen en allemaal lid zijn van een verschillende politieke partij (maar geen huidig politicus/-a zijn). Hiermee worden enerzijds de links naar de politiek actief opgezocht (nodig om echte veranderingen teweeg te brengen), terwijl het bestuur door de brede politieke spreiding, van links naar rechts, volledig neutraal is. Het mandaat van de bestuursleden is dan ook niet om ‘hun’ politieke partij te dienen, maar enkel de belangen van de Nederlanders buiten Nederland.

OPROEP! Bijna alle partijen zitten al in het bestuur. Wij zoeken nog 1 bestuurslid die lid is van 50PLUS en 1 bestuurslid die lid is van Forum voor Democratie. Geïnteresseerden worden zich verzocht uiterlijk eind januari te melden.

Criteria:

1. Nederlander, woonachtig buiten Nederland;

2. Lid van 50PLUS of Forum voor Democratie, en bereidheid om de inroads richting eigen partij actief te gebruiken ten behoeve van de Nederlanders buiten Nederland;

3. Geen huidig politicus/politica.

Graag reageren per mail (ejkeij – at – gmail com)

Aanvulling: bij de PVV mag je / kan je geen lid worden.

2. Nieuw jaarlijks rapport: De Staat van het Consulaire

Eind 2018 heeft het Ministerie van Buitenlandse Zaken, om preciezer te zijn de afdeling Consulaire Zaken en Visumbeleid (het “Loket Buitenland”), een nieuw rapport uitgebracht en aan de Tweede Kamer gestuurd: De Staat van het Consulaire.

Waarom? Wel, de “Consulaire dienstverlening ligt onder een vergrootglas”, aldus de opstellers, en “de consulaire dienstverlening heeft grote maatschappelijke en politieke relevantie. (…) Het heeft de aandacht van de Tweede Kamer en de media (…) en het raakt mensen direct”.

Vanuit een soort ‘waarvoor bestaan we nu eigenlijk’ heeft Buitenlandse Zaken besloten om hier – opgelet – een jaarlijks terugkerend rapport van te maken. Een soort stand van zaken rondom alles wat met consulaire dienstverlening te maken heeft.

Is dat belangrijk? Ja, dat is belangrijk. Niet alleen vanwege de vele praktische informatie en doelstellingen die nu worden gedeeld, maar ook als indicatie dat de Nederlanders buiten Nederland steeds meer een herkende en erkende groep mede-Nederlanders zijn. In tegenstelling tot bijvoorbeeld Zwitserland kennen wij in Nederland geen bepaling waarin staat dat het buitenlandse posten er expliciet (ook) zijn om Nederlanders buitenland bij te staan: in principe zijn de posten er enkel om de Nederlandse belangen (lees voornamelijk: economische) te dienen. Het openen van het “nieuwe” Consulaat in Atlanta is hier een mooi voorbeeld van: wel een duidelijke economische hub in een gebied waar heel veel Nederlanders wonen, maar zonder de oh-zo-nodige dienstverlening van paspoortuitgiften voor mede-Nederlanders in de regio. Laat hen maar naar Miami heen en weer blijven gaan. Lees hier en hier meer over de recente (her)opening, 7 januari jl, onder leiding van dhr. Ard van der Vorst (die we uiteraard veel succes wensen).

Hieronder heb ik een aantal interessante passages uit de Staat van het Consulaire op een rijtje gezet, maar het zelf lezen ervan kan ik van harte aanbevelen (klik hier voor de pdf versie).

Gaan we:

Deze eerste ‘Staat van het Consulaire’ beschrijft (…) de missie van de consulaire dienstverlening, de context en kaders waarbinnen die wordt geleverd en de ambities om de consulaire dienstverlening in lijn met de wensen en mogelijkheden te blijven verbeteren. De brief gaat in op de lopende ontwikkelagenda op basis waarvan de komende jaren actief verder wordt gebouwd. Tevens biedt de brief voor het eerst een overzicht van het totale pakket aan consulaire producten en diensten.

De ‘Staat van het Consulaire’ verschijnt voortaan jaarlijks om verslag te doen van de resultaten van het gehele voorgaande jaar en om, bij wijze van ‘witboek’, de knellendste punten die de consulaire klant ervaart te identificeren.

Het ‘Loket Buitenland’ heeft betrekking op de opdracht uit het Regeerakkoord om de rijksbrede dienstverlening aan Nederlanders in het buitenland te verbeteren door deze op één plek toegankelijk te maken, als ‘one-stop-shop’ naar de Rijksoverheid. Dit beslaat een aanzienlijk breder palet dan alleen de consulaire producten en diensten

De hulpvraag van Nederlanders in het buitenland is veranderd door mobiele telefonie en de sociale media. (…) De ervaring van klanten met het online kopen van producten is ‘vandaag besteld = morgen bezorgd’. (…) Het ministerie van Buitenlandse Zaken kan hier tot op zekere hoogte in meegaan, maar is tegelijkertijd gebonden aan zorgvuldigheid en afweging die het uitvoeren van een publieke taak met zich meebrengt.

Wereldwijd wordt ingezet op dialoog. Deze consultatie en deze brief zijn het startpunt van een structurele (jaarlijkse) dialoog met Nederlanders en andere stakeholders over consulaire dienstverlening (‘Global Forum Dutch Citizens’). [EK: Dit zou een mooie stap vooruit zijn, zeker vanuit de gedachte van de Stichting Nederlanders Buiten Nederland.]

De geldende kaders voor de consulaire bijstand aan Nederlanders in nood zijn niet omvattend beschreven en algemeen bekend. Hierdoor weten Nederlanders niet waar zij wel en niet op kunnen rekenen, wat van henzelf wordt verwacht en waar de grenzen liggen van wat de Nederlandse overheid kan of mag doen. (…) Voor iedere Nederlander wereldwijd blijft de norm: verantwoordelijkheid voor eigen gedrag.

Het ministerie van Buitenlandse Zaken [startte] een jaarlijkse publieksconsultatie. De uitkomsten van de eerste consultatie ondersteunen het idee om consulaire bijstand te concentreren op mensen die de bijstand echt nodig hebben en rekening te houden met de eigen verantwoordelijkheid van burgers.

De klant kan zelf kiezen welk kanaal hij gebruikt voor informatie en contact. Online zijn de websites nederlandwereldwijd.nl en netherlandsandyou.nl beschikbaar. Het 24/7BZ contactcenter is bereikbaar via telefoon, e-mail en Twitter en in de nabije toekomst ook via chat en WhatsApp.

Locaties waar in 2018/19 de paspoortdienstverlening met een externe dienstverlener wordt uitgebreid zijn: Londen en aanvullende locatie Midlands (VK), Edmonton (Canada), Perth (Australië), Chicago (VS) en een nader te bepalen locatie in Spanje.

Op verschillende plekken in de wereld wordt reeds een mobiel vingerafdrukopnameapparaat (MVA) gebruikt om op locatie reisdocumentenaanvragen in te nemen. Die inzet zal geïntensiveerd worden, (…) Een volledig digitaal aanvraagproces is op basis van de in de Paspoortwet vastgelegde verschijningsplicht momenteel niet mogelijk. Veiligheid is daarbij een belangrijke overweging.

Stemmen in het buitenland: voor het faciliteren van stemmen in het buitenland blijft het opsturen c.q. afgeven van de brief- stemmen naar/bij de ambassades mogelijk. Aanvullend zal het ministerie van Buitenlandse Zaken onderzoeken waar kansen en risico’s liggen bij het instellen van stembureaus op ambassades in landen met een grote Nederlandse gemeenschap. Er zal actief worden ingezet op het bevorderen van registratie, stimuleren van opkomst en het beantwoorden van vragen voor stemmers wereldwijd.
(…)
Het ministerie van Buitenlandse Zaken zet zich in om de stembusgang voor Nederlanders in het buitenland te vergemakkelijken. (…) De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties zal de Tweede Kamer hieromtrent op korte termijn informeren. (…) Daartegenover staat dat de inzet van briefstembureaus op ambassades verder zal worden teruggebracht. Met name de excellente internationale postverbindingen en de beperkte toegevoegde waarde van briefstembureaus op ambassades liggen ten grondslag aan dit besluit. [EK: onlangs kreeg ik een brief uit Nederland op mijn adres in New York (en in de VS wonen veel Nederlanders). De brief was eind december aangekomen, terwijl hij in september gepost was. En dit is zeker geen uitzonderlijk geval. De bewering dat de internationale postverbindingen “excellent” zijn verwijs ik met klem naar het rijk der fabelen. Een recente rechtszaak onderstreepte bovendien: waar Nederland probeert het stemproces te verbeteren, vallen internationale postverbindingen goeddeels buiten de ‘verbetermacht’.]

De inhoud van een reisadvies is zo actueel mogelijk, maar zorgvuldigheid gaat voor snelheid. Zo kan het voorkomen dat de inhoud van een reisadvies niet gelijkloopt met (niet door het ministerie van Buitenlandse Zaken geconsolideerde) informatie die via andere bronnen beschikbaar is (zoals via media).

Nationaliteiten en bipatriden: veel landen wereldwijd bieden in hun nationale rechtsstelsels geen erkenning van dubbele nationaliteit. Zij kiezen ervoor om personen met een meervoudige nationaliteit te behandelen als hun eigen onderdanen. Ook personen die na een asielprocedure en verkrijging van een status in aanraking komen met de autoriteiten van hun land van herkomst kunnen in de praktijk problemen ervaren bij het verkrijgen van consulaire bijstand. Nederland kiest ervoor die standpunten van herkomstlanden te respecteren. Dat kan van invloed zijn op de mogelijkheid van consulaire bijstand of de mate waarin die kan worden geboden. Nederland zal die obstakels moeten respecteren, maar zal via stille diplomatie en vanuit humanitair perspectief de bijstand blijven bieden die gezien de omstandigheden mogelijk is. [EK: let dus op – u bent gewaarschuwd; zeker ook bij gevallen van echtscheiding en kinder-/familiezaken!]

Medio 2018 voerde het ministerie van Buitenlandse Zaken daarom een publieke consultatie uit ten behoeve van de verbetering van de consulaire dienstverlening en de verdere ontwikkeling van het consulaire beleid. (…) De consultatie heeft duidelijk gemaakt dat de meerderheid van de respondenten geen volledig beeld heeft van wat het geheel aan consulaire dienstverlening inhoudt en onder welke voorwaarden en in welke context die plaatsvindt. [EK: gezien het brede en vaak complexe pallet aan taken, mag deze conclusie geen verbazing wekken.] (…) Enkele respondenten geven aan dat het nuttig is om lokale bijeenkomsten voor Nederlanders in het buitenland te organiseren en regelmatig nieuwsbrieven uit te brengen. [EK: zeer mee eens. De Zwitserse regering doet dit al decennia en houdt twee keer per jaar een vergadering Zwitsers in het buitenland, georganiseerd in de Auslandschweizer-Organisation.]

Reis- en identiteitsdocumenten: van de 285 personen die hebben gereageerd op de consultatie hebben 251 respondenten een antwoord gegeven op de vraag over reisdocumenten. In een meerderheid van de reacties is als suggestie gegeven om meer locaties aan te bieden waar het mogelijk is om een reisdocument aan te vragen. (…) Ten aanzien van de gemeentebalie op luchthaven Schiphol is tevens opgebracht dat reisdocumenten aangevraagd via de gemeentebalie op Schiphol, opgestuurd zouden kunnen worden naar het woonadres van de aanvrager in het buitenland, in plaats van alleen afgifte in persoon op Schiphol. (…) Nog twee respondenten stelden voor om de prijs van een reisdocument gelijk te stellen aan de prijs van een reisdocument in Nederland. [EK: Dat er slechts twee respondent zijn op dit laatste onderwerp, verbaast mij ten zeerste – de hoge kosten van paspoorten (even afgezien van verdere reis- en verblijfkosten) zijn de afgelopen jaar heel, heel vaak naar voren gebracht door Nederlanders buiten Nederland.]

Tot zover een aantal relevante passages. We gaan de voorgang bijhouden en kijken uit naar de volgende Staat van het Consulaire!

3. Rapport “Tussenstand” van Staatscommissie over parlementair stelsel

Net voor de kerstvakantie heeft de voorzitter van de staatscommissie parlementair stelsel oud-minister Johan Remkes het rapport Tussenstand aangeboden aan Minister Ollengren (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties). Dit rapport adviseert – en dat is nogal breed – “over de toekomstbestendigheid van het parlementair stelsel. (…) De commissie is gevraagd om te bezien of het parlementair stelsel en de parlementaire democratie op dit moment nog bevredigend functioneren, en ook of zij dit in de (nabije) toekomst zullen en kunnen blijven doen.”

Onder de titel “Hoe versterken we de democratie” komt ook het stemrecht van de in het buitenland woonachtige Nederlanders naar voren.

Hierover is het volgende te lezen:

“Een groep kiezers voor wie het uitbrengen van een stem soms lastig is, zijn de kiezers in het buitenland. Op het moment zijn er voor kiezers in het buitenland twee mogelijkheden om te stemmen.

Ten eerste kunnen zij per volmacht hun stem uitbrengen. Ten tweede is het mogelijk te stemmen per brief. (…) De praktijk is dat kiezers in het buitenland niet altijd op tijd hun stembescheiden ontvangen, waardoor zij niet kunnen stemmen.
 (…) Deze envelop en het briefstembewijs worden nog steeds met de gewone post gestuurd waardoor hetzelfde probleem blijft bestaan.

Voorstelbaar is dat naast het stembiljet ook het briefstembewijs per e-mail wordt verstuurd aan de kiezer. Daarbij zou het dan moeten worden toegestaan dat het stembiljet en het briefstembewijs in een eigen envelop mogen worden teruggestuurd.

De onzekerheid over een tijdige aankomst van de papieren bij een briefstembureau kan worden verminderd door het aantal briefstembureaus uit te breiden met briefstembureaus bij ambassades in landen met veel Nederlandse kiezers en/of slecht functionerende posterijen.”

Voor degenen die de discussie rondom het stemmen vanuit het buitenland een beetje gevolgd hebben de afgelopen jaren, zijn dit natuurlijk geen schokkende of verrassende gegevens. Maar het feit dat de +1 miljoen Nederlanders in het buitenland wel worden meegenomen in een zodanig rapport, is opnieuw een teken aan de wand dat wij als groep echt tussen de ambtelijke oren beginnen te zitten. Het volledige rapport “Tussenstand” kunt u hier in pdf versie downloaden.

Tot zover deze nieuwsbrief – vragen, opmerkingen: graag via deze site (doorscrollen tot onder aan deze post, daar kunnen opmerkingen geplaatst worden) of via Twitter, LinkedIn of directe mail (ejkeij – at – gmail com).