Na hopelijk voor iedereen een mooie zomervakantie (op het noordelijk halfrond althans), hierbij een langere nieuwsbrief met de volgende onderwerpen:

1. Presentatie Birmingham (UK) woensdagavond 30 augustus a.s.
2. Stemming Eerste Kamer wetsvoorstel 33.852: verlenging naturalisatietermijn van 5 naar 7 jaar
3. Verschenen evaluaties afgelopen Tweede Kamerverkiezingen, belangrijkste aanbevelingen

1. Presentatie Birmingham woensdagavond 30 augustus a.s.
Met inmiddels ongeveer 23.500 handtekeningen voor de recente petitie inzake dubbele nationaliteit (lees ook hier de expliciete maar weinig belovende reactie van Minister-President Mark Rutte), een aankomende Brexit en recente verkiezingen die geen schoonheidsprijs verdienden, is het weer hoog tijd voor een aantal presentaties.

De eerste gelegenheid die zich aandient, is Birmingham (UK):

Datum:           Woensdag 30 augustus a.s.
Tijdstip:         Inloop 20.00u, aanvang 20.30u
Locatie:          The Victoria, 48 John Bright St, Birmingham (bovenzaal)
Aanmelden:   Via Facebook of stuur me een email (ejkeij – at – gmail)

Hoort zegt het voort! Sorry, geen live streaming.

2. Stemming wetsvoorstel 33.852: verlenging naturalisatietermijn van 5 naar 7 jaar en verbod naturalisatie vanuit het buitenland
Zoals al eerder beschreven (hier en hier) heeft het – nog steeds – huidige kabinet van VVD-PvdA in 2014 geleden een handjeklap-wetsvoorstel in elkaar gedraaid waarbij o.a. de naturalisatietermijn van niet-Nederlanders (maar vaak dus wel de partners van Nederlanders in het buitenland) wordt verlengd van 5 naar 7 jaar, “omdat dat het gevoelen is in de maatschappij” – zonder verdere onderbouwing. (Zie hier voor de status van dit wetsvoorstel.)

Daarnaast wordt naturalisatie vanuit het buitenland simpelweg verboden: wil uw buitenlandse partner Nederlander/se worden, dan moet u eerst verhuizen naar Nederland, alles achterlaten, uw kinderen meesleuren uit de plaatselijke omgeving en ter plaatse leren hoe open-minded Nederland wel niet is. Zie hier een mooi artikel van advocate Hermie de Voer, die grote vraagtekens zet bij de achtergrond en inzet van dit wetsvoorstel.

Er is één ienie-mienie klein lichtpuntje, alhoewel zeer beperkt in omvang en tijd: Nederlanders die hun Nederlanderschap tussen 1 april 2013 en de (toekomstige) datum van inwerkingtreding van deze wetswijziging hebben verloren op basis van het te laat verlengen van het paspoort (woonachtig buiten de EU), waardoor het Nederlanderschap stilzwijgend is ingetrokken, kunnen gedurende een periode van 1 jaar na inwerkingtreding van deze wet een beroep doen op een “herstelregeling”. Maar waarom geen wet opstellen die een veel breder bereik heeft?

Aangezien dit wetsvoorstel al eerder door de Tweede Kamer is aangenomen, hoeft het nu alleen nog maar door de Eerste Kamer om in werking te treden (met wat kleine formele tussenstapjes, maar goed). In de nadagen van het huidige kabinet, ondanks een fikse electorale afstraffing afgelopen maart, is besloten dit wetsvoorstel toch plenair in de Eerste Kamer te behandelen en wel op 26 september a.s. Normaliter volgt dan een week later de stemming. De Eerste Kamer heeft 75 leden en met een meerderheid van 38 stemmen is de wet erdoor. Zie hier voor de samenstelling van de EK.  Zelf ben ik bezig om enkele senatoren te benaderen – alle steun hierin is welkom. Ik roep met name VVD’ers, PvdA’ers en CDA’ers op hun eigen (woordvoerder) senator te benaderen!

De vermoedelijke woordvoerders zijn:

• VVD: Menno Knip ([email protected])
• CDA: Ria Oomen-Ruijten ([email protected])
• D66: Petra Stienen (@ via deze link)
• SP: Anneke Wezel (@ via deze link)
• PvdA: Jopie Nooren ([email protected])
• GroenLinks: Tineke Strik ([email protected])
• ChristenUnie: Mirjam Bikker (via deze link)

 

3. Verschenen evaluaties afgelopen Tweede Kamerverkiezingen
In de afgelopen maanden zijn er enkele evaluaties over de Tweede Kamerverkiezingen verschenen:

• “Evaluatie Verkiezing TK2017”, uitgevoerd door Verdonck, Klooster & Associates, in opdracht van Gemeente Den Haag (evaluatie hier te downloaden)
• “Rapport ‘Stemmen vanuit het buitenland’ Tweede Kamerverkiezingen 2017”, Gemeentelijke Ombudsman Den Haag (rapport hier te downloaden)
• “Evaluatie Tweede Kamerverkiezing 2017, Samenvatting gemeenteraad Den Haag juni 2017” (evaluatie hier te downloaden)
• “Evaluatie-advies Tweede Kamerverkiezing 15 maart 2017”, Nationale Kiesraad (evaluatie hier te downloaden)

Om even wat cijferwerk opnieuw aan te halen:

“Voor de afgelopen verkiezingen hebben 80.660 kiezers in het buitenland zich laten registreren. (Tegenover 48.374 in 2012) Daarbij konden zijn hun voorkeur voor de wijze van stemmen aangeven: 6.848 hebben de voorkeur aangegeven om per volmacht te stemmen, 5.680 per kiezerspas en 68.132 verzochten om per brief te mogen stemmen. 12% van de 68.132 briefstemmers heeft geen stem uitgebracht, ondanks het feit dat zij wel hebben aangegeven te willen stemmen.” (Rapport Gemeentelijke Ombudsman Den Haag)

–> Deze 12% komt dus neer op 8.176 stemmen die … weg zijn? kwijt zijn? nooit gestemd hebben? Ik vermoed sterk een combinatie van nooit hebben kunnen stemmen danwel te laat in Den Haag aangekomen.

De meest belangrijke en opvallende passages (tussenconclusies weglatend):

Rapport Gemeentelijke Ombudsman Den Haag:
“De huidige kiesregelgeving (…) ondersteunt het stemmen in het buitenland onvoldoende. De in de Kieswet en aanverwante regelgeving vastgelegde procedure kan bijna niet anders dan tot klachten leiden van kiezers in het buitenland, omdat zij hun stem niet (tijdig) kunnen uitbrengen. (…) Een herijking van het kiessysteem ligt voor de hand. (…) Het proces wordt niet alleen door de tijdsdruk, maar ook door incidenten/calamiteiten, zeer gevoelig voor vertraging/overbelasting. (…) Deeloplossingen voor het stemmen in het buitenland, die via de aparte experimenteerregelgeving zijn aangereikt, hebben eerder geleid tot een lappendeken aan regelgeving dan tot consistent beleid. (…) Er is eigenlijk geen goede registratie van Nederlanders in het buitenland.”

Evaluatie-advies Tweede Kamerverkiezing 15 maart 2017, Kiesraad:
“De Kiesraad (…) wijst erop dat dit [het te late bezorgen van de stembescheiden, EK] naar verwachting een kwetsbaar proces zal blijven zolang er een afhankelijkheid blijft van postverbinding voor het terugsturen van ingevulde stembiljetten. (…) Een aantal in de Kieswet beschreven werkprocessen knelt in de uitvoering.”

Evaluatie Tweede Kamerverkiezing 201, Samenvatting gemeenteraad Den Haag juni 2017:
“Een groot aantal kiezers zijn ontevreden over de manier waarop het uitbrengen van de stem in de wet geregeld is. Dit is niet verwonderlijk gezien het grote aantal kiezers buiten Nederland die hun stem niet hebben kunnen uitbrengen omdat ze hun briefstembewijs niet (tijdig) hebben ontvangen.
(…) De Nederlanders in het buitenland zijn er inmiddels aan gewend geraakt om over de gehele wereld eenvoudig met elkaar in contact te kunnen treden via WhatsApp, Twitter of Skype. De verwachting van kiezers is dat de overheid meegaat in de innovaties en dat dienstverlening daarop wordt aangepast.”

Evaluatie Verkiezing TK2017″, Verdonck, Klooster & Associates (VKA):
[N.B.: dit is het meest uitgebreide en zeer lezenswaardige rapport, download hier; EK]

Het merendeel van de problematiek rondom briefstemmen heeft te maken met het ontwerp en uitvoering van het briefstemproces. (…) De problemen zijn terug te voeren op drie structurele oorzaken die samenhangen met hoe het kiesproces voor kiezers buiten Nederland wettelijk is geregeld:

            – Registratievereiste

            – Wettelijk vereiste van stemmen op papier

            – Trage en onbetrouwbare internationale postzendingen

(…) De gemeentelijke organisatie was niet voorbereid en niet toegerust op de onverwacht veel grotere aantallen registratieverzoeken in combinatie met het vele telefoon- en e-mail contact met kiezers.

(…) In hoofdstuk 5 van dit rapport zijn 24 maatregelen opgesomd (…), zeven daarvan dragen naar de mening van VKA daar het meest aan bij:

1.  Alle kiezers een stembiljet per e-mail toesturen, zodat het briefstembewijs eerder kan worden toegezonden
2. Invoeren duplicaat briefstembewijs, afschaffen vervangend briefstembewijs
3. Mogelijkheid bieden om briefstembewijs ook te gebruiken als kiezerspas en als onderhandse volmacht
4. Dagelijkse productie en verzending van stembescheiden
5. Uitbreiden van het aantal briefstembureaus in het buitenland
6. Betere en eenduidige voorlichting, zowel over praktische uitvoeringszaken als over directe persoonsgerichte communicatie op relevante momenten
7. Organisatie, processen en middelen KBN voorbereiden op grotere aantallen kiezers

 

De nieuwe burgemeester van Den Haag, Pauline Krikke, heeft inmiddels opgeroepen om de oproepkaarten digitaal te maken. Het zou een uitstekend begin zijn. Op meerdere fronten dus: wordt vervolgd!