Update: de hieronder besproken motie is gisteren inderdaad aangenomen door een zeer ruime Kamermeerderheid. Aldus het NOB: “De aangenomen motie beoogt het volledig stopzetten van de subsidie aan het Nederlands onderwijs in het buitenland op te vangen door 2,1 miljoen euro vrij te maken voor de instandhouding van de infrastructuur ten behoeve van de kwaliteitsbewaking en lerarenbegeleiding. De financiële dekking hiervoor zou volgens de motie gevonden moeten worden binnen de overige 10 miljoen euro subsidie die NOB ontvangt voor onder meer de taken die in mandaat van de Minister uitgevoerd worden voor de Europese Scholen.”

Nederlanders in het buitenland worden toch maar op een merkwaardige manier politiek vertegenwoordigd. Formeel klopt het allemaal best, maar in de praktijk is het veel lastiger om een vuist te maken vanuit het buitenland dan vanuit het binnenland – in combinatie met veel Kamerleden die wellicht goed bedoelen, maar zelf echte buitenlandervaring ontberen (ik heb het niet over een half jaartje studeren in een land waarvan je de taal dan ook niet leert, en ook niet goed Engels trouwens).

Als grote electorale speelbal van politiek Den Haag lijken de Nederlanders in het buitenland morgen een slag te winnen: het ziet er naar uit dat de ‘basisinfrastructuur’ van het NOB overeind kan blijven, en daarmee de overheidsinspectie voor wat betreft het Nederlands onderwijs dat in het buitenland gegeven wordt. Dit zou heel mooi nieuws zijn. Aangezien de ingediende motie mede vanuit coalitiepartij VVD komt (als ik het goed begrijp gesteund door PvdA), is de kans op aanname aanzienlijk. De Volkskrant kopte vandaag als volgt:

Er worden dus ook nog wat andere moties ingediend maar onduidelijk is of die het gaan halen. Voor de Nederlandse scholen mag de Nederlandse vlag dus op driekwartstok (eigen fondsenwerving zal hoogstwaarschijnlijk nog steeds nodig zijn), maar op een ander terrein is de Nederlandse vlag voor sommigen onder ons volledig weg: afgelopen 1 april zijn sommige Nederlanders hun nationaliteit ‘automatisch’ kwijtgeraakt.

Afgezien van de inhoudelijke achtergrond over deze maatregel, is gebleken dat sommige ambassades/consulaten de Nederlandse burger verkeerd geïnformeerd heeft over deze datum, aldus Everaert Advocaten (Engelse versie hier beschikbaar):

“Hoewel veel Nederlandse ambassades via hun website geprobeerd hebben mensen voor te lichten is er onjuiste informatie op de website geplaatst, deels met grote gevolgen. Op de websites staat namelijk vermeld dat verlies van het Nederlanderschap op grond van tien jaar verblijf in het buitenland kan worden voorkomen door voor 31 maart 2013 een Nederlands paspoort aan te vragen. Dit betekent in de praktijk iets heel anders dan dat een Nederlands paspoort moet zijn verstrekt, zoals is vermeld in de wettekst. Dit laatste impliceert namelijk dat er voor of op 31 maart 2013 niet alleen een paspoort aangevraagd dient te zijn, maar er al positief beslist moet zijn op de paspoortaanvraag om te voorkomen dat het Nederlanderschap verloren gaat. Verschillende Nederlandse expats kregen op hun paspoortaanvragen – ingediend voor 31 maart 2013 – te horen dat zij geen Nederlander meer zijn, en daarom geen paspoort krijgen.”

Nu heb ik heel veel consulaten en ambassades hun stinkende best zien doen om zoveel mogelijk mensen te bereiken en te waarschuwen voor 1 april, dus ik denk natuurlijk niet dat er opzet in het spel is. Niettemin heb je weinig aan een ‘sorry’ als je daarmee wel je Nederlanderschap bent kwijtgeraakt. Bovendien is de klacht over onjuiste informatie al vaker voorgekomen, bij verschillende generaties Nederlanders, zo is me de afgelopen jaren wel duidelijk geworden. Volgens Everaert staan juridische stappen in dit 1-april-geval open: “Wettelijk gezien heeft de ambassade gelijk. Maar er valt voldoende in te brengen tegen een dergelijke beslissing.”

Eerlijk gezegd begin ik het een beetje beu te worden hoe politiek gezien met Nederlanders in het buitenland wordt omgegaan. (Bijvoorbeeld ook de NLse studenten in het buitenland.) Deze zomer ga ik me deels afsluiten en een politiek manifest schrijven waarin ik met suggesties zal komen hoe het anders zou kunnen, ten voordele van alle partijen. Een uitgever is gevonden, we mikken op publicatie dit najaar. Het is tijd voor een nieuwe waardering van het electoraat in het buitenland.